Tanzania 2e training februari 2018

De reis begon best goed, was  keurig op tijd op Schiphol. Op Schiphol hebben ze een nieuw bagage afgifte systeem, het is een soort broodtrommel waar je je bagage in legt. Mijn rugzak van 23 kilo lustte hij niet, moest ik alsnog naar de ouderwetse inlever balie. Uiteindelijk is dit allemaal goed gekomen. Bij de douane werd mijn handbagage er uitgepikt kennelijk had ik iets er in zitten wat niet mocht en of ik het zelf maar even wilde openen! Na een hoop gedoe in een speciale scanner en het wisselen van gevoelige plakkers bleek dat ik zagenblaadjes er in had zitten, die moesten dus in Nederland blijven. Op Schiphol bakje doen en krantje lezen om de tijd wat te doden. Het blijft toch verbazend dat mensen zo gauw het boarden begint in een lange rij gaan staan.

In het toestel zit ik naast een ouder stel uit Albuquerque New Mexico en zij zijn al een dag onderweg, ze komen beiden uit het onderwijs en zijn nu gepensioneerd. Hun nieuwe professie is kunstenaar ze maken beiden prachtige schilderen van landschappen en vogels, dat is ook de reden dat ze op safari gaan, veel dieren en vogels spotten. Het zijn zeker geen doorsnee Amerikanen die meestal nogal schreewerig overkomen. We hebben heel prettige gesprekken en wisselen kaartjes uit.

In Tanzania aangekomen ben ik vrij vlot door de douane heen maar ben weer de pineut bij de bagage afhandeling. Gelukkig was ik er nu op voorbereid en had de rekeningen meegenomen en het ATC er over geïnformeerd. Msuya had mijn telefoon al opgewaardeerd zodat ik hem na mijn landing kon bellen en vragen of hij me kon helpen. Kregen uiteindelijk weer een boete van 150000 TSH.

De ontvangst in het hotel is weer aller hartelijkst, waarna ik lekker me bed in duik zo'n trip is toch best vermoeiend.

De volgende morgen komt de chauffeur van ATC me weer ophalen, bij de receptie vragen ze of ik weer ga uitchecken omdat ik al mijn bagage weer bij me heb, ik leg uit dat de rugzak en koffer (46 kilo)helemaal vol zitten met spulletjes voor de training. Bij het training centrum staan de leerlingen me al op te wachten en ik krijg van alle een stevige knuffel, dat voelt goed!! Alle spulletjes uitgepakt en de deelnemers allemaal voorzien van Schoonderbeek T-shirts en de training kan beginnen! Er is een deelnemer minder geen idee waarom? Dus heb ik er nog maar 6. 

Op het whiteboard staan 2 allerhartelijkste wensen van collega experts Hans en Chris.

Op zaterdagochtend heb ik lekker bij het zwembad gelegen, hoewel ik maar een uurtje in de zon heb gelegen was ik toch al een beetje verbrand. Daarna op bezoek bij Msuya,we hadden afgesproken dat hij me om 1 uur bij het hotel zou oppikken maar er was wat tussen gekomen, er was een vrachtwagen met hout aangekomen op het centrum die gelost moest worden, het was ongeveer 24 kuub met loeizware balken, er zaten 2 mannen en een vrouw van het ATC te kijken hoe drie andere mannen zonder handschoenen de vele ruwe balken, zonder werkhandschoenen op slippertjes aan het lossen waren. Daarna moest alles nog geteld en nagemeten worden of het allemaal wel klopte.

We zijn lopende van het centrum naar Msuya’s huis gelopen, dit alleen is al een belevenis op zich! Vele malen wordt er mambo en karibu sana tegen me gezegd (Hoe is het met je en van harte welkom). Ik werd verwelkomd door Bordi met een sprong in mijn armen.

De woning van Msuya ligt in een zijstraatje van de weg waar ook het ATC aanligt, deze weg barst van de bedrijvigheid met allemaal marktstalletjes en kleine bedrijfjes.  Het is een weggetje zonder bestrating en met heel veel diepe knippen die op dat moment nog droog zijn maar sinds de start van het regenseizoen wel vol met water zullen staan en het veranderd in een modderpoel. In de woning is het allemaal erg eenvoudig ingericht, de meeste meubelen zijn op het ATC gemaakt, immers als je appelen vaart eet je appelen. Het zijl is veel te groot, Christine legt me later uit dat ze dat doen omdat ze het zijl dan mee kunnen nemen als ze wellicht gaan verhuizen.

De meegebrachte cadeaus vielen in goede aarde zowel bij mevrouw Msuya als bij de kinderen. Op advies van Mia heb ik lego meegenomen, de kinderen waren er zo blij mee! Ik moest ze wel veel helpen om de stapjes te begrijpen en het uiteindelijk e figuurtjes te krijgen maar heel leerzaam voor hen. Uncle Ruud werd meerdere keren geknuffeld.

Ik was uitgenodigd voor de lunch en kreeg allerlei traditionele Kilimanjaro gerechten voorgezet een gerecht met bananen, kip, rijst en vers fruit. Ze had ook een overheerlijk fruitsapje met mango en passievrucht gemaakt. Ik heb maar 2 keer opgeschept om mijn dankbaarheid te tonen.

Vanuit het huis van Msuya gaan we met 2 taxi’s naar Milestones een erg populair restaurant in Arusha. Hier merk weer dat ik de rijke westerling ben, ik heb de hele familie uitgenodigd voor het diner. De heer en mevrouw Msuya bestellen beide een gerecht met een hele vis. Ik, en zij ook, weten uit ervaring dat je dat in je eentje niet op krijgt, ik bedenk dan maar dat ze het bewust doen want de hele vis gaat mee in de doggy bag, het bespaart weer een maaltijd! Overigens valt de schade mee, ik moet omgerekend 30 euro afrekenen! De taxi zet me keurig bij het hotel af en we spreken voor de volgende morgen 8 uur ophalen bij het hotel af.

Lake Manyara op zondag

Ik werd redelijk op tijd bij het hotel opgehaald met de 4 wiel drive pick-up van school. Ik wist al dat ik voor de benzine moest betalen en we eerst moesten tanken, dit is ook weer een speciale aangelegenheid, de tank hebben ze helemaal leeggezogen zodat ze nog net het benzinestation kunnen halen. Daar aangekomen wordt de tank volgegooid waarna de auto stevig wordt geschut zodat alle lucht eruit is en er nog een liter extra in kan! Later hoor ik dat er bij sommige pompen professionele “autoschudders” in dienst zijn. De vorige keer werd de auto zelfs aan de tankdop kant op een verhoging gezet!

Onderweg gaan we bij een tankstation proviand kopen voor  ons verblijf in het National Park Manyara.  Mevrouw Msuya gaat ook mee en pakt ook van alles, tot mijn grote verbazing pakt ze uit het vriesvak een halve liter ijs (het is dan zo rond half negen in de ochtend en de temperatuur is al zo’n 30 graden). Ik laat het maar gaan! In de auto begint ze al te eten van het ijs en vraagt of ik ook wil! Na een aantal happen te hebben genomen van het dan nog knetterharde ijs stopt ze het weer in de tas.  Na een uurtje komen we aan bij het laatste dorpje voordat we het NP in gaan. Mijn medereizigers hebben nog geen ontbijt gehad dus gaan we hier ontbijten bij een lokaal restaurantje. Michael, de chauffeur gaat apart zitten, ik vind dat geen goed idee en vraag hem om bij ons te komen zitten. We krijgen meatsoup, het vlees wordt naast de soep op het bord geserveerd samen met een pannenkoekje. Ik deel mijn vlees uit aan de andere! Dit wordt met graagte opgegeten. Dit mag ik ook afrekenen.

Na het ontbijt wordt in de auto nog een gedeelte van het inmiddels behoorlijk gesmolten ijs door mevrouw Msuya opgegeten/ gedronken, het is dan ook een behoorlijk stevige dame!

Bij het park aangekomen staat er een zeer behulpzame, aardige jongen die ons door alle benodigde bureaucratie heen helpt en je snapt het al, ik mag alles afrekenen.

Ik besluit om de aardige jongeman als gids in de auto mee te nemen. Het park zou bekend staan om zijn in de bomen liggende leeuwen, hyena’s en flamingo’s. Bij navraag bij de gids zijn de leeuwen al lange tijd niet meer gezien! De hyena’s zien we ook niet.

De eerste attractie is de Hippo pool, hier zit een grote populatie hippo’s (nijlpaarden) ze zitten in vergelijking met NgoroNgoro NP redelijk ver weg maar ze zijn goed te zien. Er zitten ook pelikanen, ibissen, buffalo’s en zebra’s.  Van hier gaan we naar de hotspring een rit van 38 kilometer over zand wegen, onderweg zien we niet veel bijzonders, behalve op het eind waar we zicht krijgen op het meer en de daar in grote getallen aanwezige flamingo’s. Bij de hotspring aangekomen voelen en ruiken we de hotspring, de temperatuur van het water is er ongeveer 50 graden. Er is een op palen gemaakt pad naar een soort van uitkijkpost waar je het spoor van de ook daar aanwezige  hippo’s in de vette klei kan zien, de hippo’s gaan ’s avonds grazen in de velden. De gids verteld dat aan het einde van het regenseizoen er zoveel flamingo’s zijn dat het meer helemaal roze kleurt, het schijnt de ze migreren naar andere dichtbij gelegen meren  omdat er in Lake Manyare in het droge seizoen niet genoeg algen zitten om alle vogels van voedsel te voorzien. Ik vind dat er nu al veel zitten. Bij het uitzichtpunt zit ook een campsite waar je heerlijk van het uitzicht genietend van je zelf meegebrachte eten kan genieten. Mevrouw Msuya besluit om ook het inmiddels volledig gesmolten ijs op te drinken. Ik geef de gids ook van onze meegebrachte versnaperingen, water en frisdranken. De jongeman komt wat los en begint wat meer te vertellen. De terugweg gaan we een andere route, nu zien we wel veel wild zoals een aantal enorme olifanten, zebra’s, giraffen, antilopen en wel 5 verschillende soorten apen. Ook de uitzichten op het meer zijn van hier af prachtig.

Op de terugweg zie ik een aantal windhozen, een van de windhozen is binnen de omheining van een Massaai dorpje, ik zie van uit de auto dat een complete lemen hut wordt opgezogen en totaal vernield de lucht in wordt geslingerd, bedenk me wat een catastrofe dit voor deze mensen moet zijn.

Bij de kruising naar Arusha vraagt Msuya verschillende keren naar mijn plannen voor de rest van de dag. Ik ben moe en eigenlijk ook wel klaar met het onderhouden van de familie.

Op maandag start de training weer, het blijft moeilijk te accepteren dat het hen nauwelijks lukt om de transfer van het korte termijn geheugen dingen te verplaatsen naar het lange termijn geheugen, ogenschijnlijk simpele al eerder gedane en uitgelegde oefeningen worden weer compleet anders gedaan. ’s Avonds in het hotel raak ik aan de praat met Kjell, hij komt uit Noorwegen is net als ik senior expert maar dan als specialist in hydro power. Blijkt dat hij ook voor ATC werkt. ATC heeft van Tanesco de nationale energie maatschappij voor 1 dollar de sterk verouderde installatie gekregen, ATC heeft vervolgens via de wereldbank fondsen verworven om de installatie nieuw leven in te blazen en de opbrengsten voor ATC zijn. ATC gaat de installatie ook gebruiken voor scholingsdoel einden. We spreken af om de volgende dag samen te gaan eten. Kjell verteld over hoe hij te werk gaat en met welke hulpmiddelen hij werkt, hij heeft onder andere een zeer geavanceerde drone bij zich die opnamen maakt van uit de lucht waarmee  voorwerpen van tot een grote van 2 cm  zijn te identificeren, zijn moeilijkheid is vooral de moeilijk bereikbare plaatsen vanwege het ontbreken van paden en de soms stevige wind waardoor de drone veel werk moet doem met de gyroscoop waardoor de vliegtijd met 50% wordt gereduceerd en hij dus veel vaker terug moet om de batterijen op te laden. Hij verteld ook over al zijn projecten in soms zeer gevaarlijke gebieden zoals zuid Sudan. Ik ga te laat maar wel voldaan naar bed. Kjell gaat de volgende dag naar huis, hij vliegt via Nairobi, we wisselen kaartjes uit en spreken af om de volgende keer in dezelfde periode in Arusha te zijn zodat we wat gezamelijke dingen kunnen gaan.

Op woensdag worden de piket paaltjes van de uitbreidingen van de metaal- en timmerwerkplaats uitgezet. Ik zie tot mijn stomme verbazing dat er verwoede pogingen worden gedaan om houten balken met behulp van 3”spijker bedoeld voor hout aan betonnen kolommen te bevestigen. Ik stel mijn meegenomen boormachine ter beschikking, maar ze hebben ook geen pluggen, mister Frank heeft inmiddels bedacht dat je met het boren van een gat van 15 mm je er een houten plug in kan slaan waarin de spijker kan worden geslagen, ik bekijk het allemaal wat simpeler en boor gewoon met 6 mm en duw er een stukje afvalhout in waarin we de spijker slaan, deden wij in Nederland 40 jaar geleden ook!

Honorius heeft een groot probleem met de riolering in een gebouw waar mannelijke studenten een kamer huren en hij vraagt of ik hem niet van advies wil voorzien, hij is het kennelijk beu dat hij elke dag daar de boel met ontstoppen. We gaan met zijn alle kijken, het is een zeer riekende vieze oude zooi met een omslachtig aangelegde rioleringsinstallatie van gietijzer. Ik maak een tekening voor de voorgestelde veranderingen met de opmerking dat het alleen mogelijk is wanneer er de juiste materialen uit Nederland worden geïmporteerd en zelfs dan het zeer lastige klus zal zijn. Kennelijk hebben ze al zoveel zelfvertrouwen dat ze zeggen dat ze het zelf kunnen maken, ik heb zo mijn twijfels. Ik heb ook geadviseerd om dan maar gelijk een grondige renovatie te doen, dit zal wel niet gebeuren want het grootste probleem van Tanzania is het ontbreken van middelen.

’s Avonds raak ik aan de praat met de hotel manager over de kwaliteit van het eten en de chef en laat hem wat gerechten zien die ik heb gemaakt en bied aan om het een keer voor te doen, er wordt direct actie ondernomen en even later sta ik gadegeslagen door wel 10 mannen en vrouwen een gerecht te maken.

Op de laatste dag zie ik bij een aantal deelnemers flinke groei maar bij Mengi en Honorius blijft het niveau toch zorgelijk. Ik heb heel duidelijk uitgelegd dat de afstand tussen 2 muurplaten 15 cm moet zijn en daarbij de betreffende kraan laten zien, maar dan krijgen ze het toch voor elkaar om de muurplaten op 18,5 cm uit elkaar te zetten, stel je voor dat dit al achter de tegels had gezeten, was je mooi op slopershoogte!!

Ook ik heb wel grote stappen in mijn ontwikkeling gemaakt, waarin ik de vorige keer ten behoeve van de certificering van de deelnemers tijdens mijn speech in het Engels nog stond te hakkelen ging alles nu erg vloeiend en kreeg ik daar zelfs complimenten over.

Het mooiste compliment kreeg ik van de vertegenwoordiger van de opdrachtgever het ATCC, hij had zijn werknemers naar het centrum gestuurd om te kijken wat wij daar gedaan hadden en tegen hen gezegd zo wil ik dat jullie ook gaan werken! Hij liet vol trots zien dat deze medewerkers nu ook zo werken en dat deze werknemers daar zelf ook heel blij mee zijn, kreeg er kippenvel van op mijn armen. Dit is wat we willen bereiken. Ook Deo verteld dat hij bij zijn werkgever de andere werknemers leert wat hij van mij heeft geleerd, ben hier ook zo blij mee!

Tijdens de fotosessie willen ze allemaal met de teacher op de foto en krijg ik de ene na de andere knuffel.

’s Avonds gaan we eten bij Impala hotel, heel gezellige boel met drie mensen van het ATC die voortdurend op hun telefoon zitten te kijken en het gesprek compleet kwijt zijn en een dame die de hele avond wel 10 woorden heeft gezegd. Gelukkig is Christine er waarmee ik gezellig kan kletsen.

Zaterdagochtend ga met Christine naar Caleb en Heleen zij zijn een huis aan het bouwen op het perceel van zijn vader, de locatie is werkelijk fantastisch met uitzicht op Mount Meru. Caleb heeft gevraagd of ik advies wil geven over de aan te leggen installatie. Ik eet bij Christine en Paul thuis waar ook een andere dochter van hen tijdelijk woont. Om 3 uur is het tijd om terug te gaan naar het hotel om de koffers te pakken. Urbanus komt nog even langs om 2 grote potten oploskoffie te brengen en de cursus te evalueren. Ik geef de receptionist 2 T-shirts, een doosje paracetamol en mijn verbandtrommel die ik bij de Action had gekocht en drink nog een biertje welke ik cash afreken de ober dacht kennelijk dat hij kon bepalen of hij fooi kreeg of niet en hield deze dus maar in. Ik heb hem uitgelegd dat ik daar niet van gediend ben, waarop hij zij dat hij wisselgeld had, ik heb hem gezegd dat hij dan maar de straat op gaat om te wisselen. Ik hem ook gevraagd hoe hij zich zou voelen als ik ongevraagd geld van hem zou achterhouden.

Kort hierna stond mijn chauffeur naar het vliegveld er alweer, kennelijk hadden ze toch nog ergens geld gevonden om benzine te kopen! Onderweg zie ik voor het eerst de Kilimanjaro voor me opduiken, imposant gezicht.

Op de luchthaven blijkt dat we 3 uur vertraging hebben, heb ik mooi de gelegenheid om dit verhaal te schrijven.

Het was weer een prachtige ervaring en ik heb weer een hoop geleerd.